Bilgisayar Klavyesiyle Tanışın
Kategori :
Genel
Bilgisayarlara veri girişi yapmak üzere en yoğun olarak kullanılan çevre birimi bilgisayar klavyesidir. 1. bölüm’de bahsedildiği üzere, veri girişi sürecinin en önemli iki unsurundan birini temsil ederler. Bilgisayar kullanı mının artması sebebiyle farklı donanım üreticileri tarafından geliştirilen değişik özelliklere ve işlevlere sahip birçok klavye modeli bulunmaktadır. Günümüzde en fazla rağbet görenler ise IR (InfraRed-Kızılötesi ) kablosuz klavyelerdir. “101/102 Tuşlu Windows Doğal Klavye” yapısı üzerine geliştirilen klavyelerde, bir daktilo klavyesinde bulunan harf, rakam ve ek karakterlere ek olarak bazı görev tuşları da bulunmaktadır. Bir klavyeyi sınışandırırken kullanılan temel ölçüt, üzerinde bulunan alfabetik tuşların dizilim şeklidir. Tuş dizilimine göre klavyeler: Q Klavye: Standart İngiliz alfabesine dayalı bir klavyedir. Ek olarak Türkçe karakterleri barındırması sebebiyle Türkiye’de sıklıkla kullanılmaktadı r. Bu klavyelerin sol üst tarafından itibaren dizili harşere göz attığınızda Q, W, E, R, T, Y, U, I şeklinde bir dizilim olduğunu görürsünüz. Bir Q klavye satın alırken dikkat etmemiz gereken en önemli nokta /, Ü, fi, İ, Ö, Ç gibi Türkçe karakterleri de barındırması gerekti- ğidir. Bu tür klavyeler “Q Türkçe” adıyla sınışandırılmaktadır. F Klavye: Türkiye’de kullanılan birçok daktilo klavyesinde olduğu gibi bir dizilime sahip olan klavyelerdir. Birçok kullanıcı F klavyeye alı- şıktır ve Q klavye kullanmak onlara zor gelir. Elbette bunun tam tersinin geçerli olduğu durumlar da mevcuttur. O yüzden kullanacağınız klavye türü için iyi düşünerek karar vermenizi tavsiye ederim. Zira farklı klavye tuş dizilimleriyle hızlı bilgi girişi yapmak hayli zorlaşacaktır. Bölümlere Göre Klavye Tuşları Kullandığınız klavye ne kadar gelişmiş ve göz alıcı özellikler barındırı- yor olursa olsun, bazı temel özellikler tüm klavyeler için ortaktır. Her klavyede bulunan temel tuş takımları bunun bir örneğidir. Eğer yurtdışından bir dizüstü bilgisayar satın almayı düşünüyorsanız ilk olarak Türkçe Q klavyeye sahip olduğundan emin olmanız gerekir. Elbette Windows’un klavye ayarlarını değiştirerek Türkçe Q’yu seçebilmeniz mümkündür ve bazı dizüstü bilgisayar üreticileri de klavye tuşlarına yapıştırılabilen harşeri (stickers) müşterilerine sunmaktadırlar. Ancak en sağlıklı olan yine de orijinal Türkçe Q klavyeye sahip olmaktır.Daktilo Tuşları Alfabenin tüm harşerinin yanı sıra 0 ile 9 arasındaki tüm rakamların bulunduğ u tuşlardır. Bilgi girişini çoğu zaman bu tuşları kullanarak yapacağı mız için kullanım oranları oldukça yüksektir. Nümerik Klavye (Numpad) Masaüstü bilgisayar klavyelerinin genellikle sağ tarafında bulunan ikincil rakam tabanlı klavye tuşlarıdır. Bu tuş grubunun üzerinde genellikle bir de NUM LOCK tuşu bulunur. Türkçede ise biz bölgeye nümerik tuş takı mı ya da alanı demekteyiz. NUM LOCK tuşunun etkin olmadığı zamanlarda birçok bilgisayar oyununda yön tuşları olarak da kullanılabilen nümerik klavye tuşları, aynı zamanda ALT tuşuyla birlikte ASCII kodlarının girilerek karakterlerin hızlı bir şekilde yazılmasını da sağlamaktadırlar. Fonksiyon Tuşları Her klavyede mevcut olan fonksiyon tuşları genellikle klavyenin üst tarafı nda bulunurlar ve onları F1, F2, F3 biçimindeki dizilimlerinden ayırt edebiliriz. Masaüstü bilgisayarlarda genellikle sadece Windows başlatı- lırken işletim sistemi seçenekleri menüsünü ekrana getirmek için F8, ekranı ya da açık olan pencereyi yenilemek için F5, çalışan bir programı n yardım penceresini görüntülemek için F1 tuşları kullanılmaktadır. Fakat dizüstü bilgisayarlarda fonksiyon tuşları daha farklı anlamlar taşırlar. fiöyle ki, fonksiyon tuşlarını kullanarak bilgisayarı uyku durumuna geçirebilir, ekrandaki görüntüyü bilgisayara bağladığınız projeksiyon cihazına aktarabilir, bilgisayarın kablosuz ağ bağdaştırıcısını etkinleştirebilir veya devre dışı bırakabilirsiniz. Bu işlevleri yerine getirmek için fonksiyon tuşlarıyla birlikte kullanılmak üzere sadece dizüstü bilgisayar klavyelerinde yer alan bir Fn tuşu mevcuttur. Enter TuşuMasaüstü bilgisayar klavyelerinde üzerindeki Return ya da ENTER yazısıyla belirtilen bu tuş, yazılan bilginin onaylanarak bilgisayara gönderilmesi, seçilen dosya, program, kısayol veya klasörün açılması amaçlarıyla kullanı lmaktadır. Birçok dizüstü bilgisayar klavyesinde ise bu tuş sola yönelik kıvrımlı bir ok simgesiyle belirtilmektedir. Bazı modellerde farklı renge sahip oldukları da görülmektedir. Shıft Tuşu Klavyedeki alfabetik karakterlerin büyük yazılması ve rakam tuşlarının üzerindeki farklı karakterlerin yazılabilmesi amacıyla SHIFT tuşu kullanılmaktadır. SHIFT tuşuna basılı tutup büyük yazmak istediğiniz harfe de basmanız ilgili harfin büyük yazılması için yeterli olacaktır. SHIFT tuşuna basılı tutarak rakam tuşlarına basmanız durumunda ilgili rakam tuşunun üzerinde belirtilen karakterler yazılacaktır. Örneğin; SHIFT+7 tuşuna basarsanız / karakteri basılacaktır. Büyük harşerden oluşan uzun bilgiler yazmanız gereken durumlarda ise CAPS LOCK tuşuna basın, bu tuş SHIFT tuşunu kilitler ve böylece karakterler sürekli büyük olarak yazılırlar. CTRL Tuşu Klavyedeki CTRL tuşu tek başına bir karakterin görüntülenmesi için kullanılmamaktadır, yani işlevsizdir. Bu tuş bir kombinasyon tuşudur. Başka bir deyişle, CTRL tuşunun yanı sıra bu tuşla birlikte kullanılabilecek diğer tuşlardan birisine de basmanı z gerekecektir. Örneğin; Windows programlarının çoğunda (Office programları da dahil olmak üzere) CTRL ve S tuşlarına (CTRL+S) basmanı z durumunda belge kaydedilecektir. CTRL+ALT+DEL tuşlarına basmanı z durumundaysa, Windows Oturum Menüsü ekrana gelecektir. CTRL+F10 tuşlarına basarak açık olan belge veya klasörün boyutunu de- ğiştirebilirsiniz. Genel kullanımı olan başka kombinasyonlar da mevcuttur. Örneğin; CTRL+ESC tuşlarına basmak fare ile Başlat düğmesine tıklamaya eşdeğerdir ve Başlat menüsü ekrana gelir. ALT Tuşu Klavyede bulunan ALT tuşu da bir kombinasyon tuşudur ancak kullanım alanı CTRL tuşundan daha farklıdır. ALT tuşu ile genellikle menü çubuğu kısayol tuşları kullanılmaktadır. Tuş kombinasyonları, adı geçen tuşlardan ilkine basılı tutup o tuşu bırakmadan diğer tuşa da basma işlemini ifade ederler. Örneğin; CTRL+ESC tuş kombinasyonu için CTRL tuşuna basıp tuşu bırakmadan ESC tuşuna basmak gereklidir. Örneğin; Office 2007 programlarıyla çalışırken, ALT tuşuna basmanız durumunda fierit’teki seçenekleri kullanabileceğiniz tuş kombinasyonları ekrana gelecektir. İşletim sistemi ve diğer programlarda kullanılan bazı tuş kombinasyonları da vardır. Örneğin; ALT+TAB tuş veya Windows+ TAB tuş kombinasyonları Windows masaüstündeki pencereler arasında geçiş yapılmasını sağlamaktadır. ESCAPE Tuşu Klavyedeki ESC (veya bazen Escape) tuşu ismiyle uyumlu olarak kullanılan bir kaçış tuşudur. Bir seçeneği işaretledikten sonra işlemden vazgeçip iptal etmek isterseniz ESC tuşuna basabilirsiniz. Örneğin; Başlat Menüsü’nü açtıysanız kapatmak için ESC tuşuna basabilirsiniz. Klasör ve dosya özellikleri pencerelerinde ise İptal düğ- mesine basmaya eşdeğerdir, böyle bir durumda hiçbir değişikliği kaydetmeden pencere kapatılacaktır. TAB Tuşu Sağa ve sola yönelmiş iki ok işaretine sahip olan bu tuş sekme, diğer bir deyişle atlama tuşudur. Menüler ve seçim pencerelerindeki seçenekler arasında fareyi kullanmadan gezinebilmenizi sağlamanın yanı sıra, kelime işlemci programlarında (Office Word, Not Defteri vb.) giriş işlecinin belirli bir uzunlukta atlamalar ile taşınmasını sağlar. Ayrıca Excel belgelerinde hücreler arasında geçiş yapmak için de kullanılabilir. BACKSPACE Tuşu Klavyedeki bu tuş geriye doğru silme tuşudur. O anda imlecin yanıp sönmekte olduğu noktadan itibaren sola doğru yazılanları siler. Tek basışla bir karakter silebilir veya BACKSPACE tuşuna sürekli basılı tutarak birçok kelimeyi silebilirsiniz. DEL/DELETE Tuşu Bu tuş BACKSPACE tuşundan farklı olarak yanıp sönmekte olan imlecin bulunduğu noktadan itibaren ileriye doğ- ru silme işlemi gerçekleştirir. Örneğin; yanlışlıkla “Safranboolu” yazarsanız bu kelimedeki fazla “o” harfinin olduğ u noktaya imleci getirip DEL tuşuna basmanız durumunda fazla olan diğer “o” harfini silebilirsiniz.Yön Tuşları Klavyedeki yön tuşları üzerilerindeki aşağı, yukarı, sağa ve sola dönük ok simgelerinin gösterdiği yöne doğru imleci taşımanızı sağlarlar. Örneğ in; uzun bir Word belgesi içinde imleci bu şekilde hareket ettirebilirsiniz. Bu tuşlar aynı zamanda oyunlarda ve 3 boyutlu tasarım programları gibi uygulamalarda hareket tuşları olarak da kullanılırlar.
Bilgisayarlara veri girişi yapmak üzere en yoğun olarak kullanılan çevre birimi bilgisayar klavyesidir. 1. bölüm’de bahsedildiği üzere, veri girişi sürecinin en önemli iki unsurundan birini temsil ederler. Bilgisayar kullanı mının artması sebebiyle farklı donanım üreticileri tarafından geliştirilen değişik özelliklere ve işlevlere sahip birçok klavye modeli bulunmaktadır. Günümüzde en fazla rağbet görenler ise IR (InfraRed-Kızılötesi ) kablosuz klavyelerdir. “101/102 Tuşlu Windows Doğal Klavye” yapısı üzerine geliştirilen klavyelerde, bir daktilo klavyesinde bulunan harf, rakam ve ek karakterlere ek olarak bazı görev tuşları da bulunmaktadır. Bir klavyeyi sınışandırırken kullanılan temel ölçüt, üzerinde bulunan alfabetik tuşların dizilim şeklidir. Tuş dizilimine göre klavyeler: Q Klavye: Standart İngiliz alfabesine dayalı bir klavyedir. Ek olarak Türkçe karakterleri barındırması sebebiyle Türkiye’de sıklıkla kullanılmaktadı r. Bu klavyelerin sol üst tarafından itibaren dizili harşere göz attığınızda Q, W, E, R, T, Y, U, I şeklinde bir dizilim olduğunu görürsünüz. Bir Q klavye satın alırken dikkat etmemiz gereken en önemli nokta /, Ü, fi, İ, Ö, Ç gibi Türkçe karakterleri de barındırması gerekti- ğidir. Bu tür klavyeler “Q Türkçe” adıyla sınışandırılmaktadır. F Klavye: Türkiye’de kullanılan birçok daktilo klavyesinde olduğu gibi bir dizilime sahip olan klavyelerdir. Birçok kullanıcı F klavyeye alı- şıktır ve Q klavye kullanmak onlara zor gelir. Elbette bunun tam tersinin geçerli olduğu durumlar da mevcuttur. O yüzden kullanacağınız klavye türü için iyi düşünerek karar vermenizi tavsiye ederim. Zira farklı klavye tuş dizilimleriyle hızlı bilgi girişi yapmak hayli zorlaşacaktır. Bölümlere Göre Klavye Tuşları Kullandığınız klavye ne kadar gelişmiş ve göz alıcı özellikler barındırı- yor olursa olsun, bazı temel özellikler tüm klavyeler için ortaktır. Her klavyede bulunan temel tuş takımları bunun bir örneğidir. Eğer yurtdışından bir dizüstü bilgisayar satın almayı düşünüyorsanız ilk olarak Türkçe Q klavyeye sahip olduğundan emin olmanız gerekir. Elbette Windows’un klavye ayarlarını değiştirerek Türkçe Q’yu seçebilmeniz mümkündür ve bazı dizüstü bilgisayar üreticileri de klavye tuşlarına yapıştırılabilen harşeri (stickers) müşterilerine sunmaktadırlar. Ancak en sağlıklı olan yine de orijinal Türkçe Q klavyeye sahip olmaktır.Daktilo Tuşları Alfabenin tüm harşerinin yanı sıra 0 ile 9 arasındaki tüm rakamların bulunduğ u tuşlardır. Bilgi girişini çoğu zaman bu tuşları kullanarak yapacağı mız için kullanım oranları oldukça yüksektir. Nümerik Klavye (Numpad) Masaüstü bilgisayar klavyelerinin genellikle sağ tarafında bulunan ikincil rakam tabanlı klavye tuşlarıdır. Bu tuş grubunun üzerinde genellikle bir de NUM LOCK tuşu bulunur. Türkçede ise biz bölgeye nümerik tuş takı mı ya da alanı demekteyiz. NUM LOCK tuşunun etkin olmadığı zamanlarda birçok bilgisayar oyununda yön tuşları olarak da kullanılabilen nümerik klavye tuşları, aynı zamanda ALT tuşuyla birlikte ASCII kodlarının girilerek karakterlerin hızlı bir şekilde yazılmasını da sağlamaktadırlar. Fonksiyon Tuşları Her klavyede mevcut olan fonksiyon tuşları genellikle klavyenin üst tarafı nda bulunurlar ve onları F1, F2, F3 biçimindeki dizilimlerinden ayırt edebiliriz. Masaüstü bilgisayarlarda genellikle sadece Windows başlatı- lırken işletim sistemi seçenekleri menüsünü ekrana getirmek için F8, ekranı ya da açık olan pencereyi yenilemek için F5, çalışan bir programı n yardım penceresini görüntülemek için F1 tuşları kullanılmaktadır. Fakat dizüstü bilgisayarlarda fonksiyon tuşları daha farklı anlamlar taşırlar. fiöyle ki, fonksiyon tuşlarını kullanarak bilgisayarı uyku durumuna geçirebilir, ekrandaki görüntüyü bilgisayara bağladığınız projeksiyon cihazına aktarabilir, bilgisayarın kablosuz ağ bağdaştırıcısını etkinleştirebilir veya devre dışı bırakabilirsiniz. Bu işlevleri yerine getirmek için fonksiyon tuşlarıyla birlikte kullanılmak üzere sadece dizüstü bilgisayar klavyelerinde yer alan bir Fn tuşu mevcuttur. Enter TuşuMasaüstü bilgisayar klavyelerinde üzerindeki Return ya da ENTER yazısıyla belirtilen bu tuş, yazılan bilginin onaylanarak bilgisayara gönderilmesi, seçilen dosya, program, kısayol veya klasörün açılması amaçlarıyla kullanı lmaktadır. Birçok dizüstü bilgisayar klavyesinde ise bu tuş sola yönelik kıvrımlı bir ok simgesiyle belirtilmektedir. Bazı modellerde farklı renge sahip oldukları da görülmektedir. Shıft Tuşu Klavyedeki alfabetik karakterlerin büyük yazılması ve rakam tuşlarının üzerindeki farklı karakterlerin yazılabilmesi amacıyla SHIFT tuşu kullanılmaktadır. SHIFT tuşuna basılı tutup büyük yazmak istediğiniz harfe de basmanız ilgili harfin büyük yazılması için yeterli olacaktır. SHIFT tuşuna basılı tutarak rakam tuşlarına basmanız durumunda ilgili rakam tuşunun üzerinde belirtilen karakterler yazılacaktır. Örneğin; SHIFT+7 tuşuna basarsanız / karakteri basılacaktır. Büyük harşerden oluşan uzun bilgiler yazmanız gereken durumlarda ise CAPS LOCK tuşuna basın, bu tuş SHIFT tuşunu kilitler ve böylece karakterler sürekli büyük olarak yazılırlar. CTRL Tuşu Klavyedeki CTRL tuşu tek başına bir karakterin görüntülenmesi için kullanılmamaktadır, yani işlevsizdir. Bu tuş bir kombinasyon tuşudur. Başka bir deyişle, CTRL tuşunun yanı sıra bu tuşla birlikte kullanılabilecek diğer tuşlardan birisine de basmanı z gerekecektir. Örneğin; Windows programlarının çoğunda (Office programları da dahil olmak üzere) CTRL ve S tuşlarına (CTRL+S) basmanı z durumunda belge kaydedilecektir. CTRL+ALT+DEL tuşlarına basmanı z durumundaysa, Windows Oturum Menüsü ekrana gelecektir. CTRL+F10 tuşlarına basarak açık olan belge veya klasörün boyutunu de- ğiştirebilirsiniz. Genel kullanımı olan başka kombinasyonlar da mevcuttur. Örneğin; CTRL+ESC tuşlarına basmak fare ile Başlat düğmesine tıklamaya eşdeğerdir ve Başlat menüsü ekrana gelir. ALT Tuşu Klavyede bulunan ALT tuşu da bir kombinasyon tuşudur ancak kullanım alanı CTRL tuşundan daha farklıdır. ALT tuşu ile genellikle menü çubuğu kısayol tuşları kullanılmaktadır. Tuş kombinasyonları, adı geçen tuşlardan ilkine basılı tutup o tuşu bırakmadan diğer tuşa da basma işlemini ifade ederler. Örneğin; CTRL+ESC tuş kombinasyonu için CTRL tuşuna basıp tuşu bırakmadan ESC tuşuna basmak gereklidir. Örneğin; Office 2007 programlarıyla çalışırken, ALT tuşuna basmanız durumunda fierit’teki seçenekleri kullanabileceğiniz tuş kombinasyonları ekrana gelecektir. İşletim sistemi ve diğer programlarda kullanılan bazı tuş kombinasyonları da vardır. Örneğin; ALT+TAB tuş veya Windows+ TAB tuş kombinasyonları Windows masaüstündeki pencereler arasında geçiş yapılmasını sağlamaktadır. ESCAPE Tuşu Klavyedeki ESC (veya bazen Escape) tuşu ismiyle uyumlu olarak kullanılan bir kaçış tuşudur. Bir seçeneği işaretledikten sonra işlemden vazgeçip iptal etmek isterseniz ESC tuşuna basabilirsiniz. Örneğin; Başlat Menüsü’nü açtıysanız kapatmak için ESC tuşuna basabilirsiniz. Klasör ve dosya özellikleri pencerelerinde ise İptal düğ- mesine basmaya eşdeğerdir, böyle bir durumda hiçbir değişikliği kaydetmeden pencere kapatılacaktır. TAB Tuşu Sağa ve sola yönelmiş iki ok işaretine sahip olan bu tuş sekme, diğer bir deyişle atlama tuşudur. Menüler ve seçim pencerelerindeki seçenekler arasında fareyi kullanmadan gezinebilmenizi sağlamanın yanı sıra, kelime işlemci programlarında (Office Word, Not Defteri vb.) giriş işlecinin belirli bir uzunlukta atlamalar ile taşınmasını sağlar. Ayrıca Excel belgelerinde hücreler arasında geçiş yapmak için de kullanılabilir. BACKSPACE Tuşu Klavyedeki bu tuş geriye doğru silme tuşudur. O anda imlecin yanıp sönmekte olduğu noktadan itibaren sola doğru yazılanları siler. Tek basışla bir karakter silebilir veya BACKSPACE tuşuna sürekli basılı tutarak birçok kelimeyi silebilirsiniz. DEL/DELETE Tuşu Bu tuş BACKSPACE tuşundan farklı olarak yanıp sönmekte olan imlecin bulunduğu noktadan itibaren ileriye doğ- ru silme işlemi gerçekleştirir. Örneğin; yanlışlıkla “Safranboolu” yazarsanız bu kelimedeki fazla “o” harfinin olduğ u noktaya imleci getirip DEL tuşuna basmanız durumunda fazla olan diğer “o” harfini silebilirsiniz.Yön Tuşları Klavyedeki yön tuşları üzerilerindeki aşağı, yukarı, sağa ve sola dönük ok simgelerinin gösterdiği yöne doğru imleci taşımanızı sağlarlar. Örneğ in; uzun bir Word belgesi içinde imleci bu şekilde hareket ettirebilirsiniz. Bu tuşlar aynı zamanda oyunlarda ve 3 boyutlu tasarım programları gibi uygulamalarda hareket tuşları olarak da kullanılırlar.
Yorumlar